De oermens werd dagelijks aan hitte en koude blootgesteld. Overdag was het heet, terwijl het ’s avonds koud was. Deze temperatuurswisselingen hebben een positieve invloed op de thermoreguleringscapaciteit van het lichaam (regulatie van lichaamstemperatuur). Tegenwoordig zijn veel mensen niet meer in staat om goed te thermoreguleren. Veel mensen hebben het vaak koud. Door het lichaam regelmatig aan kortdurende hitte en koude bloot te stellen, verbetert de thermoregulatiecapaciteit van het lichaam. Daarnaast heeft het tal van andere gezondheidsvoordelen. Hieronder lees je welke. Ook lees je hoe je koude als therapie kunt inzetten. 

Koud bad 

Gezondheidseffecten die in verband zijn gebracht met het nemen van een koud bad: 

• Verhoging van de stofwisseling en stimulatie van de vetverbranding1, 2 
• vermindering van vermoeidheid3 
• verbetering van gemoedstoestand4 
• verbetering van het zelfvertrouwen5 
• vermindering van pijn bij astma, reuma en fibromyalgie6 
• verbetering van de algehele stressbestendigheid7 

Koude douche 

Gezondheidseffecten die in verband zijn gebracht met koud douchen: 

• Heeft mogelijk een antipsychotisch effect.8, 9 
• Tijdelijke vermindering van pijngevoeligheid.10 
• Heeft mogelijk een antidepressief effect.11 
• Leidt mogelijk tot een vermindering van chronische vermoeidheid.12 
• Blootstelling aan temperaturen onder de 19 graden activeert bruin vet en stimuleert de stofwisseling en vetverbranding.13 

Whole body cryotherapy (WBC) 

Gezondheidseffecten die in verband zijn gebracht met cryotherapie (blootstelling aan temperaturen onder -100 graden Celsius, 2-3 minuten): 

• Vermindert oxidatieve stress in gezonde mannen.14 
• Vermindert laaggradige ontsteking bij obese mannen.15 
• Vermindert symptomen bij depressiviteit (o.a. Minder vermoeidheid) en verbetert de levenskwaliteit.16 
• Positieve effecten na zware sportinspanningen en bij blessures.17 
• Positieve effecten bij multiple sclerose (o.a. Minder vermoeidheid).18, 19, 20 
• Positieve effecten bij reumatoïde artritis (o.a. Minder vermoeidheid, minder pijn, minder stijfheid, minder ontsteking).21 
• Positieve effecten bij fibromyalgie (o.a. Verbeterde levenskwaliteit, minder vermoeidheid en pijn).22 
• Positieve effecten bij ankylosing spondylitis (o.a. Minder pijn).23 
• Minder chronische lage rugpijn.24 
• Minder depressief en ongerust.25 

Koude als therapie 

Koud bad en koude douche: 

−  Duur per sessie: langzaam opbouwen naar 3 minuten.26 

Whole body cryotherapy (WBC):29

− Duur per sessie: 1-3 minuten. 

− Temperatuur: -60 tot -160 graden Celsius. 

− Aantal sessies: 1x per dag, in totaal 10-20 sessies aaneengesloten (m.u.v. weekend). 

Contra-indicaties 

Hart- en vaatziekten. Bespreek met arts of koudetherapie verantwoord is.  

 Bronnen

1. Mooventhan, A., & Nivethitha, L. (2014). Scientific evidence-based effects of hydrotherapy on various systems of the body. North American journal of medical sciences, 6(5), 199. 

2. Ruiz, J. R., Martinez-Tellez, B., Sanchez-Delgado, G., Osuna-Prieto, F. J., Rensen, P. C., & Boon, M. R. (2018). Role of human brown fat in obesity, metabolism and cardiovascular disease: strategies to turn up the heat. Progress in cardiovascular diseases. 

3. Huttunen, P., Kokko, L., & Ylijukuri, V. (2004). Winter swimming improves general well-being. International Journal of Circumpolar Health, 63(2), 140–144. 

4. Huttunen, P., Kokko, L., & Ylijukuri, V. (2004). Winter swimming improves general well-being. International Journal of Circumpolar Health, 63(2), 140–144. 

5. Huttunen, P., Kokko, L., & Ylijukuri, V. (2004). Winter swimming improves general well-being. International Journal of Circumpolar Health, 63(2), 140–144. 

6. Huttunen, P., Kokko, L., & Ylijukuri, V. (2004). Winter swimming improves general well-being. International Journal of Circumpolar Health, 63(2), 140–144. 

7. Huttunen, P., Kokko, L., & Ylijukuri, V. (2004). Winter swimming improves general well-being. 

International Journal of Circumpolar Health, 63(2), 140–144. 

8. Mooventhan, A., & Nivethitha, L. (2014). Scientific evidence-based effects of hydrotherapy on various systems of the body. North American journal of medical sciences, 6(5), 199. 

9. Shevchuk, N. A. (2008). Hydrotherapy as a possible neuroleptic and sedative treatment. Medical hypotheses, 70(2), 230-238. 

10. Mooventhan, A., & Nivethitha, L. (2014). Scientific evidence-based effects of hydrotherapy on various systems of the body. North American journal of medical sciences, 6(5), 199. 

11. Shevchuk, N. A. (2008). Adapted cold shower as a potential treatment for depression. Medical hypotheses, 70(5), 995-1001. 

12. Shevchuk, N. A. (2007). Possible use of repeated cold stress for reducing fatigue in chronic fatigue syndrome: a hypothesis. Behavioral and Brain Functions, 3(1), 55. 

13. Ruiz, J. R., Martinez-Tellez, B., Sanchez-Delgado, G., Osuna-Prieto, F. J., Rensen, P. C., & Boon, M. R. (2018). Role of human brown fat in obesity, metabolism and cardiovascular disease: strategies to turn up the heat. Progress in cardiovascular diseases. 

14. Stanek, A., Sieroń-Stołtny, K., Romuk, E., Cholewka, A., Wielkoszyński, T., Cieślar, G., … & 

Kawczyk-Krupka, A. (2016). Whole-body cryostimulation as an effective method of reducing oxidative stress in healthy men. Advances in Clinical and Experimental Medicine, 25(6), 1281-1291. 

15. Ziemann, E., Olek, R. A., Grzywacz, T., Antosiewicz, J., Kujach, S., Łuszczyk, M., … & Laskowski, 

R. (2013). Whole-body cryostimulation as an effective method of reducing low-grade inflammation in obese men. The Journal of Physiological Sciences, 63(5), 333-343. 

16. Rymaszewska, J., Urbańska, K., Szcześniak, D., Pawłowski, T., Pieniawska-Śmiech, K., Kokot, I., … & Stańczykiewicz, B. (2019). Whole-body cryotherapy–promising add-on treatment of depressive disorders. PSYCHIATRIA POLSKA, 53(5), 1053-1067. 

17. Rymaszewska, J., Urbańska, K., Szcześniak, D., Pawłowski, T., Pieniawska-Śmiech, K., Kokot, I., … 

& Stańczykiewicz, B. (2019). Whole-body cryotherapy–promising add-on treatment of depressive disorders. PSYCHIATRIA POLSKA, 53(5), 1053-1067. 

18. Pawik, M., Kowalska, J., & Rymaszewska, J. (2019). The effectiveness of whole-body cryotherapy and physical exercises on the psychological well-being of patients with multiple sclerosis: A comparative analysis. Advances in Clinical and Experimental Medicine, 28(11), 1477-1483. 

19. Lubkowska, A., Radecka, A., Knyszyńska, A., & Łuczak, J. (2019). Effect of whole-body cryotherapy treatments on the functional state of patients with MS (multiple sclerosis) in a Timed 25-Foot Walk Test and Hand Grip Strength Test. Pomeranian Journal of Life Sciences, 65(4). 

20. Campbell, A., Killen, B., Cialone, S., Scruggs, M., & Lauderdale, M. (2019). Cryotherapy and selfreported fatigue in individuals with multiple sclerosis: A systematic review. Physical Therapy Reviews, 24(5), 259-267. 

21. Bouzigon, R., Grappe, F., Ravier, G., & Dugue, B. (2016). Whole-and partial-body cryostimulation/cryotherapy: Current technologies and practical applications. Journal of Thermal Biology, 61, 67-81. 

22. Bouzigon, R., Grappe, F., Ravier, G., & Dugue, B. (2016). Whole-and partial-body cryostimulation/cryotherapy: Current technologies and practical applications. Journal of Thermal Biology, 61, 67-81. 

23. Bouzigon, R., Grappe, F., Ravier, G., & Dugue, B. (2016). Whole-and partial-body cryostimulation/cryotherapy: Current technologies and practical applications. Journal of Thermal Biology, 61, 67-81. 

24. Bouzigon, R., Grappe, F., Ravier, G., & Dugue, B. (2016). Whole-and partial-body cryostimulation/cryotherapy: Current technologies and practical applications. Journal of Thermal Biology, 61, 67-81. 

25. Bouzigon, R., Grappe, F., Ravier, G., & Dugue, B. (2016). Whole-and partial-body cryostimulation/cryotherapy: Current technologies and practical applications. Journal of Thermal Biology, 61, 67-81. 

26. Shevchuk, N. A. (2007). Possible use of repeated cold stress for reducing fatigue in chronic fatigue syndrome: a hypothesis. Behavioral and Brain Functions, 3(1), 55. 

27. Ruiz, J. R., Martinez-Tellez, B., Sanchez-Delgado, G., Osuna-Prieto, F. J., Rensen, P. C., & Boon, M. R. (2018). Role of human brown fat in obesity, metabolism and cardiovascular disease: strategies to turn up the heat. Progress in cardiovascular diseases. 

28. Shevchuk, N. A. (2007). Possible use of repeated cold stress for reducing fatigue in chronic fatigue syndrome: a hypothesis. Behavioral and Brain Functions, 3(1), 55. 

29. Bouzigon, R., Grappe, F., Ravier, G., & Dugue, B. (2016). Whole-and partial-body cryostimulation/cryotherapy: Current technologies and practical applications. Journal of Thermal Biology, 61, 67-81.