De oermens werd dagelijks aan hitte en koude blootgesteld. Dit zijn natuurlijke acute stressoren. Overdag was het heet, terwijl het ’s avonds koud was. Deze temperatuurswisselingen hebben een positieve invloed op de gezondheid. Hieronder lees je welke gezondheidseffecten blootstelling aan kortdurende hitte heeft. Ook lees je hoe je hitte therapie kunt toepassen om je gezondheid te versterken. 

Far-infrarood (FIR) 

Gezondheidseffecten die in verband zijn gebracht met regelmatige blootstelling aan hitte van farinfrarood (FIR): 

• vermindering van pijn bij chronische pijn, lage rugpijn, chronisch vermoeidheidssyndroom, fibromyalgie en fantoompijn na amputatie1,2 
• vermindering van pijn en stijfheid bij reumatoïde artritis en spondylitis ankylopoetica3 
• vermindering van symptomen van chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes en chronische nierziekte4 
• vermindering van vermoeidheid5 
• vermindering van depressie6 
• verbeterde functie van bloedvaten, vermindering van vaatwandontsteking en atherosclerose, verlaging van bloeddruk7 
• Verlaging van bloedsuiker en verbetering van de insulinegevoeligheid van spieren bij diabetes type 2 8 
• vermindering van stress en verlaging van cortisol9 
• verbeterde doorbloeding10 
• positief effect op spierschade na hardlopen11 
• verhoging van serotonine12 
• vermindering van oxidatieve stress13 

Figure 1. Effects of far-infrared therapy. Far-infrared (FIR) rays enable multiple energy transfer as deep as 2–3 cm into subcutaneous tissue without irritating or overheating the skin and then accelerate blood flow, leading to an increase in shear stress, followed by an increase in endothelial nitric oxide synthase activity and nitric oxide production. Moreover, FIR or shear stress can regulate the expression of some circulating miRNAs in endothelial cells. Consequently, FIR therapy improves the symptoms of chronic diseases (e.g. cardiovascular disease, diabetes mellitus, and chronic kidney disease).  

Bron: Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 12571265. 

Infrarood vs sauna 

Bij infrarood stijgt de temperatuur van de huid, maar de kerntemperatuur stijgt niet of nauwelijks. Onderstaande afbeelding geeft het verschil weer tussen een infrarood cabine en een sauna. 

Bron: Vatansever, F., & Hamblin, M. R. (2012). Far infrared radiation (FIR): its biological effects and medical applications. Photonics & lasers in medicine, 1(4), 255-266.  

Far-infrarood (FIR) als therapie14, 15  

• Duur per sessie: 15 tot 30 minuten 
• Temperatuur: 60 graden celsius 
• Aantal sessies: 4 tot 7 per week 
• Effect: na 4 tot 24 weken 

Tip: Er zijn verschillende draagbare/inklapbare infrarood cabines te koop. Het makkelijkst is om zo’n infrarood cabine aan te schaffen. Deze kun je namelijk gemakkelijk opzetten en weer afbreken (binnen 2 minuten).  

Sauna 

Gezondheidseffecten die in verband zijn gebracht met het regelmatig nemen van een sauna: 

• remt ontsteking16 
• heeft antioxidatief effect17 
• verbetert de werking van het immuunsysteem18 
• verlaagt totaal cholesterol, LDL-cholesterol en triglyceriden, terwijl het HDL-cholesterol verhoogt19 
• vermindert de stijfheid van bloedvaten en vermindert de intima-media-dikte (dikte van slagaderwand: hoe dikker, hoe meer aderverkalking), waardoor de bloeddruk verlaagt20 
• verbetert de werking van het ademhalingsstelsel en het hart- en vaatstelsel21 
• verminderd risico op neurodegeneratieve ziekten (o.a. dementie, alzheimer), psychose, longziekten (o.a. copd, astma, longontsteking), griep, verkoudheid en vroegtijdig overlijden22 
• vermindering van pijn bij artrose, reumatoïde artritis, fibromyalgie en hoofdpijn23 
• verbeterde longfunctie bij astma en chronische bronchitis24 
• mogelijk positief effect bij psoriasis25 
• beter sociaal functioneren26 
• verbeterde nachtrust tot 1-2 dagen erna27 
• verbeterde mentale welzijn28 
• positief effect op blessures, vermoeidheid, zenuwstelsel, rugpijn, mentale problemen29 

Bij een sauna sessie wordt de lichaamstemperatuur verhoogd. Hiermee boots je dus koorts na en ga je ziekteverwekkers tegen. 

Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

Bron: Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 1111-1121). Elsevier. 

Sauna als therapie30 

• Duur per sessie: minimaal 19 minuten 
• Temperatuur: 80 tot 100 graden celsius 
• Aantal sessies: 4 tot 7 per week 
• Effect: na 4 weken 

Heet bad 

De gezondheidseffecten van een heet bad zijn nauwelijks onderzocht. Een heet bad verwarmt zowel de huid als de kerntemperatuur van het lichaam. Waarschijnlijk treden veel gezondheidseffecten van sauna en far-infrarood (FIR) ook op bij het regelmatig nemen van een heet bad.  

Heet bad als therapie 

• Duur per sessie: minimaal 19 minuten 
• Temperatuur: tot tolerantiegrens (waarbij het heet is, maar je jezelf niet verbrand) 
• Aantal sessies: 4 tot 7 per week 
• Effect: na 4 weken 

Contra-indicaties hitte therapie 

In onderstaande situaties kan blootstelling aan hitte mogelijk negatieve effecten veroorzaken. Daarom wordt hitte therapie in onderstaande situaties afgeraden: 

1. Wanneer je alcohol gedronken hebt31 
2. Wanneer je symptomatische en onstabiele hart- en vaatproblemen hebt: kransslagaderziekte, angina pectoris, recente hartaanval, ongecontroleerde hoge bloeddruk, ischemisch of gedecompenseerd hartfalen of ernstige vernauwing van de aortaklep32 
3. Wanneer je last hebt van een plotselinge bloeddrukdaling bij het opstaan (orthostatische hypotensie)33  
4. Bij ernstige schade aan hartkleppen34 
5. Bij een acute infectie en koorts35 
6. Bij schaafwonden en netelroos36 

Hitte therapie kan ontsteking remmen, maar mogelijk kan het bij sommige mensen met ontstekingsaandoeningen de symptomen juist verergeren. Als de symptomen erger worden, stop dan met hitte therapie.37  

Bijwerkingen hitte therapie 

Hitte therapie kan bijwerkingen hebben. Vrijwel alle bijwerkingen zijn mild (93%). 

Gerapporteerde   bijwerkingen zijn (van veelvoorkomend naar minder voorkomend):

1. uitdroging38 
2. duizeligheid39 
3. hoofdpijn40 
4. verbranding41 
5. moeite met ademhaling42 
6. oogirritatie43 
7. huiduitslag44 
8. flauwte45 
9. hitte intolerantie46 
10. borstpijn/hartkloppingen47 
11. negatieve emotionele reactie48 
12. vallen49 
13. huidinfectie50 
14. bloeding51 
15. overgeven52 

Let op: door bloedstelling aan hitte daalt de bloeddruk. Wanneer je te snel opstaat kan het zwart voor je ogen worden. Dit is niet schadelijk, maar wel iets om rekening mee te houden. 

Bron: Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

1. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

2. Gale, G. D., Rothbart, P. J., & Li, Y. (2006). Infrared therapy for chronic low back pain: a randomized, controlled trial. Pain Research and Management, 11(3), 193-196. 

3. Oosterveld, F. G. J., Koopman, E., Scholtenhuis, J. O., Koel, G. J., & Rasker, J. J. (2010). No adverse physiological responses to infrared whole-body hyperthermia in patients with rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis compared to healthy subjects. In Advances in biomedical research: proceedings of (MABE’10); Proceedings of (Physiology’10); Proceedings of (Biomedch’10), University of Cambridge, UK, February 23-25, 2010 (pp. 252-259). WSEAS Press. 

4. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

5. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

6. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

7.Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

8. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

9. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

10. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

11. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

12. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

13. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

14. Shui, S., Wang, X., Chiang, J. Y., & Zheng, L. (2015). Far-infrared therapy for cardiovascular, autoimmune, and other chronic health problems: A systematic review. Experimental biology and medicine, 240(10), 1257-1265. 

15. Crinnion, W. J. (2011). Sauna as a valuable clinical tool for cardiovascular, autoimmune, toxicantinduced and other chronic health problems. Alternative Medicine Review, 16(3). 

16. Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

17 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

18 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

19 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

20 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

21 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

22 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

23 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

24 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

25 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

26 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

27. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

28. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

29. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

30. Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

31 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

32 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

33 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

34 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

35 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

36 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

37 Laukkanen, J. A., Laukkanen, T., & Kunutsor, S. K. (2018, August). Cardiovascular and other health benefits of sauna bathing: a review of the evidence. In Mayo clinic proceedings (Vol. 93, No. 8, pp. 

1111-1121). Elsevier. 

38. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

39. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

40. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

41. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

42. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

43. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

44. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

45. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

46. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

48. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

49. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

50. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

51. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

52. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234. 

53. Hussain, J. N., Greaves, R. F., & Cohen, M. M. (2019). A hot topic for health: Results of the Global Sauna Survey. Complementary therapies in medicine, 44, 223-234.